Bạn có bao giờ nghĩ trên thế giới này có tất cả bao nhiêu loại mật mã không? Làm thế nào để chúng ta có thể giải được nó, mật mã luôn luôn chứa đựng những điều bí ẩn mà nó khiến cho con người phải tìm đủ mọi cách để phá giải được nó. Bài viết này của chúng tôi sẽ chỉ cho bạn các loại mật mã và cách giải để bạn có cái nhìn tổng quan nhất về mật mã.
1. Mật mã Caesar
Mật mã Caesar hay được gọi là Mật mã của Caesar là một trong số những mật mã đơn giản, dễ giải và được sử dụng phổ biến nhất. Đây là một dạng mật mã thay thế khi sử dụng các kí tự khác để thanh thế cho các kí tự văn bản thô.
Ví dụ là độ dịch chuyển là 3, D sẽ trở thành A, E sẽ trở thành B, v.v. Người đầu tiên sử dụng nó để làm thư từ chính là Julius Caesar và người ta cũng lấy tên ông làm tên của mật mã này.
Cách giải:
Như đã nói ở trên thì mật mã Caesar rất dễ bị giải nên ta có hai tình huống cần xem xét
Mật mã Caesar rất dễ bị phá giải và chỉ cần người giải mã có trong tay các bản mật mã là có thể giải được Caesar một cách dễ dàng.. Có hai tình huống được xem xét:
– Người đã đoán ra được cách giải nhưng lại không biết đấy là mật mã Caesar.
– Người đã biết được đây chính là mật mã Caesar nhưng lại không biết giá trị của mật mã.
Trong tình huống đầu tiên thì mật mã có thể được giải nhanh bằng các phương pháp giống như giải các loại mật mã thay thế nói chung. Ví dụ như muốn phân tích tần suất, phân tích các từ mẫu thì người giải rất có khả năng nhận ra các quy tắc trong phương pháp thay thế và suy ra phải dùng mật mã Caesar.
Với tình huống thứ hai, việc giải mã sẽ được nhẹ nhàng, thuận tiện hơn. Số mã khóa sẽ có giới hạn ( 25 khóa đối với bảng chữ cái tiếng Anh), Kiểu tấn công vét cạn có thể kiểm tra lần lượt tất cả các mã khóa. Ví dụ như đoạn mật mã “EXXEGOEXSRGI”, chúng ta nhìn là biết ngay bản thô với phép dịch 4 vị trí. Cũng có một cách giải khác là mỗi chữ cái của mật mã có thể được sắp xếp theo thứ tự ngược lại. Bạn nên chuẩn bị trước một dãy chữ cái để có thể tăng tốc cho phương pháp giải. Tiếp đó hãy căn chỉnh sao cho tạo thành các bản mật mã viết được trên các dòng, trong đó có dòng chứa bản thô.
Bản thô viết bằng ngôn ngữ tự nhiên thì sẽ có một cách giải hợp lý và nhanh hơn. Ví dụ như mật mã MPQY bạn có thể giải thành “aden” hoặc có thể giải thành “know”.
Việc mã hóa chồng chéo trên một bản thôi sẽ không tăng thêm khả năng bảo mật đối với mật mã Caesar. Ví dụ như khi mã hóa khóa A và mã hóa khóa B thì sẽ như thực hiện mã hóa khóa (A+B). Theo toán học, tập hợp các phép tính mã hóa có trong một khóa tạo thành một nhóm dưới dạng hàm hợp.
2. Mật mã Vigenère
Kể đến các loại mật mã và cách giải thì không thể không nhắc đến mật mã Vigenère. Trong các phép mã hóa Ceasar thì mỗi ký tự sẽ được dịch đi một khoảng cách nhất định nhưng với mật mã Vigenère thì sẽ là sự kết hợp của các bước dịch chuyển và mật mã Caesar.
Đây là hình vuông Vigenère và để mã hóa nó ta phải sử dụng hình vuông này. Hình vuông gồm 26 hàng, mỗi hàng sẽ dịch về bên trái một bước. Như thế sẽ tạo thành bảng mã Caesar. Trong quá trình mã hóa Vigenère thì tùy theo các thời điểm mà ta dùng các hàng khác nhau.
Chúng tôi sẽ ví dụ cho bạn để dễ hiểu hơn:
Ví dụ; ATTACKATDAWN
Đây là một từ khóa và viết nó lặp lại nhiều lần trên một dòng đến khi số chữ cái thông điệp bằng số chữ cái trên dòng, với từ khóa như “LEMON” thì LEMONLEMONLE có chữ cái đầu tiên của văn bản a được mã hóa bằng chữ cái L. Từ khóa sẽ được mã hóa trên dòng chữ chứa kí tự L và cột A, bạn có thể nhìn hình vuông Vigenère. Tương tự như các chữ cái thứ hai sẽ được mã hóa,…. Đây chính là bản mã:
Văn bản: ATTACKATDAWN
Từ khóa: LEMONLEMONLE
Bản mã: LXFOPVEFRNHR
Như vậy, qua bài viết này chắc hẳn bạn đã biết các loại mật mật mã và cách giải. Nếu như còn gì thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp nhé. Bạn cũng có thể áp dụng các loại mật mã này trong trường hợp cần thiết và chúc bạn thành công.